سایت خدمات دانشجویی فروغ پاسارگاد

انواع پژوهش در رشته مدیریت و سایر رشته ها

پژوهش‏ها بر حسب نوع داده به دو دسته تقسیم می‏شوند:

1. پژوهش كمی

    پژوهشی که برای درک و تبیین پدیده‏ها از داده‏های کمی بهره می‏برد. این نوع پژوهش،
    نمونه‌گیری دارد و پژوهشگر سعی می‌كند انواع گوناگونی از پاسخگویان را برحسب شاخص‌هایی چون جنسیت، سن، مدرک تحصیلی، مكان، ویژگی و ... انتخاب و مورد بررسی قرار دهد.
    نتایج پژوهش را می‏توان به كل جامعه مورد بررسی، تعمیم داد.

2. پژوهش كیفی

    پژوهشی که برای درک و تبیین پدیده‏ها از داده‏های کیفی نظیر داده‌های به دست آمده از مصاحبه‌ها، مستندات، مشاهده مشاركتی و ... بهره می‏برد. این نوع پژوهش،
    با داده‌های گردآوری شدة كیفی سروكار دارد؛
    قضاوت‌های آماری در این‏گونه پژوهش‏ها جایی ندارند؛ و
    نتایج پژوهش قابلیت تعمیم ندارد.

انواع پژوهش بر حسب نقش پژوهشگر

1. درگیر در پژوهش

•    پژوهشگر می تواند کاملاً درگیر در موضوع پژوهش باشد. به این مفهوم که پژوهشگر حکم یک ابزار یا وسیله را در پژوهش داشته و حضور او در صحنه پژوهش، بخشی از الگوی اصلی را تشکیل دهد. در این‏گونه موارد نقش درک و فهم ذهنی پژوهشگر در مراحل انجام پژوهش پررنگ است.

2. مستقل از پژوهش

•    پژوهشگر در یک فرایند پژوهش می تواند کاملاً مستقل از موضوع پژوهش باشد. به این مفهوم که پژوهشگر خارج از فضای پژوهش قرار داشته، درک و فهم ذهنی پژوهشگر در مراحل انجام پژوهش کمرنگ بوده و بیشتر تجسم عینی واقعیات مد نظر قرار گیرد.

دسته‏بندی نوع پژوهش بر اساس هدف

•    بر اساس هدف، پژوهش‏ها به پژوهش‏های بنیادی و کاربردی تقسیم می‏شوند.

پژوهش بنیادی Basic Research

•    پژوهش بنیادی، پژوهشی محض است که عمدتاً فاقد نتیجه عملی فوری است.
•    پژوهش بنیادی، پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیاء، پدیده‌ها، رویدادها و روابط بین متغیرها، اصول و قوانین، ساخت یا آزمایش یک نظریه می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش در یک زمینه علمی خاص کمک می‌کند.
•    هدف اساسی این نوع پژوهش، بیان روابط بین پدیده‏ها، آزمون یک نظریه و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است. پژوهش بنیادی می‏تواند نظری یا تجربی باشد. پژوهش بنیادی نظری از روش‌های استدلال عقلانی و قیاسی استفاده می‌کند و بر پایه مطالعات سندی-کتابخانه‌ای انجام می‌شود. پژوهش بنیادی تجربی از روش‌های استدلال استقرائی استفاده می‌کند و بر پایه روش‏های میدانی انجام می‌شود.
•    مهمترین ویژگی‏های پژوهش‏های بنیادی عبارتند از:
•    1. زمان‏بر هستند؛
•    2. هزینه‏بر بوده و نیاز به منابع مالی زیادی دارند؛ و
•    3. معمولاً به وسیله مراكز علمی، پژوهشی و دانشگاهی انجام می‏شوند.

پژوهش کاربردی Applied Research

•    پژوهش کاربردی، پژوهشی است که نتایج حاصل از آن در رفع نیازها و مشکلات جامعه به کار آید.
•    پژوهشی است که با استفاده از نتایج پژوهش‏های بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود.
هدف پژوهش کاربردی، توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است.