مشاوره انجام پایان نامه و انجام مقاله فروغ پاسارگاد

روش های نمونه گیری آماری

هنگامی که گروهی از افراد را مورد مطالعه قرار می دهید، داده های پژوهش را به ندرت از تک تک افراد عضو گروه جمع آوری می نمایید. معمولا برای مطالعه گروه یک نمونه از گروه را انتخاب می کنید که در پژوهش شما مشارکت داشته باشند. این نوشتار به بررسی روش های نمونه گیری آماری پرداخته است.
روش های نمونه گیری آماری
•    نمونه گیری احتمالی: شامل انتخاب تصادفی می شود و به شما اجازه می دهد تا درباره گروه استنباطی آماری داشته باشید.
•    نمونه گیری غیر احتمالی: شامل انتخاب غیر تصادفی می گردد و به شما اجازه می دهد تا به آسانی داده های اولیه پژوهش را جمع آوری نمایید.
به خاطر داشته باشید که می بایست در فصل روش شناسی تحقیق پایان نامه خود نحوه انتخاب نمونه را توضیح دهید.
جامعه آماری
ابتدا می بایست جامعه هدف تحقیق خود را شناسایی نمایید.
•    جامعه گروهی است که می خواهید درباره آن به پژوهش بپردازید.
•    نمونه گروه مشخصی از افراد است که داده های تحقیق را از آن استخراج می کنید.
جامعه آماری را می توان بر اساس موقعیت جغرافیایی، سن، درآمد و دیگر مشخصه ها تعریف کرد. جامعه آماری را می توان بسیار بزرگ یا کوچک در نظر گرفت: شاید بخواهید درباره کل افراد بالغ کشور استنباط آماری بدست بیاورید یا شاید تمایل داشته باشید که درباره مشتریان یک شرکت بخصوص، بیمارانی با وضعیت خاص سلامت یا دانشجویان یک دانشگاه تحقیق نمایید.
بسیار مهم است که جامعه هدف آماری خود را مطابق با هدف پژوهش انتخاب نمایید و آن را پیشاپیش مورد امکان سنجی قرار دهید. اگر جامعه آماری بسیار بزرگ، پیچیده و از لحاظ موقعیت جغرافیایی پراکنده باشد، دسترسی به نمونه آماری دشوار خواهد بود.
حجم نمونه
تعداد افراد نمونه آماری به اندازه جامعه آماری و چگونگی استخراج نتایج تحقیق از جامعه آماری بستگی دارد. شما می توانید از وبسایت sample size calculator برای تعیین اندازه حجم نمونه استفاده کنید. عموما هر چه اندازه حجم نمونه بزرگتر باشد، استنباط آماری شما از کل جامعه دقیق تر خواهد بود.
روش های نمونه گیری احتمالی
در روش نمونه گیری احتمالی، هر عضو جامعه آماری از شانس انتخاب شدن به عنوان نمونه برخوردار است. اگر می خواهید نتایجی را بدست بیاورید که نماینده کل جامعه آماری باشد، می بایست از تکنیک های نمونه گیری احتمالی استفاده کنید.
 

شکل 1: انواع روش های نمونه گیری احتمالی
روش نمونه گیری ساده تصادفی
در این روش، هر عضو جامعه آماری از احتمال یکسانی برای انتخاب برخوردار است. برای نمونه گیری به روش ساده تصادفی می توانید از ابزارهایی مانند تولید کننده های تصادفی اعداد یا سایر تکنیک هایی که کاملا بر اساس تصادف هستند، استفاده کنید.
روش نمونه گیری سیستماتیک
این روش مشابه روش نمونه گیری ساده تصادفی است ولی معمولا کمی آسان تر از آن می باشد. هر عضو جامعه آماری با یک عدد لیست می گردد، ولی به جای تولید تصادفی اعداد، افراد با فواصل منظم انتخاب می گردند. در صورت استفاده از این روش، می بایست اطمینان حاصل کنید که هیچ الگوی پنهانی در انتخاب اعضای نمونه آماری وجود ندارد. 
روش نمونه گیری طبقه ای
استفاده از این روش نمونه گیری هنگامی مناسب است که جامعه آماری شامل مشخصه های ترکیبی باشد و نیاز باشد تا در نمونه نسبتی از هر مشخصه حضور داشته باشد. در این روش نمونه گیری، جامعه آماری بر اساس مشخصه های مرتبط (مانند محدوده سنی، جنسیت، نقش شغلی و ...) به چند زیرگروه تقسیم می گردد. آنگاه بر اساس نسبت مشخصه ها تصمیم می گیرید که از هر زیرگروه چه تعدادی برای نمونه انتخاب گردند و پس از این از روش های نمونه گیری ساده تصادفی و سیستماتیک برای نمونه گیری استفاده می کنید.
روش نمونه گیری خوشه ای
این روش مانند روش نمونه گیری طبقه ای، جامعه آماری را به چند زیرگروه تقسیم می کند، ولی هر زیرگروه می بایست از مشخصه هایی یکسان با مشخصه های جامعه آماری برخوردار باشد. آنگاه به جای نمونه گیری افراد از هر زیرگروه، زیرگروه ها را به طور تصادفی انتخاب می کنید. در صورت امکان می توانید همه افراد خوشه را به عنوان نمونه انتخاب کنید و اگر خوشه بزرگ باشد، می توانید از روش های فوق برای انتخاب افراد هر خوشه به عنوان عضوی از نمونه استفاده نمایید. این روش نمونه گیری برای جوامع آماری بزرگ و پراکنده مناسب می باشد، اما اگر تفاوت قابل توجهی در خوشه ها وجود داشته باشد، احتمال خطا در نمونه گیری نیز بالا خواهد بود. این نکته را به خاطر داشته باشید که تضمین درستی نمونه گیری و اطمینان از این که خوشه های نمونه نماینده کل جامعه آماری باشند، دشوار است.
روش های نمونه گیری غیر احتمالی
در نمونه گیری غیر احتمالی، افراد بر اساس معیارهای غیر تصادفی انتخاب می شوند و هر فردی از شانس انتخاب شدن به عنوان عضوی از نمونه آماری برخوردار نیست. این نوع نمونه گیری آسان تر و ارزان تر می باشد ولی نمی توانید از آن برای استنباط معتبر آماری درباره کل جامعه استفاده کنید.
اغلب اوقات روش های نمونه گیری غیر احتمالی برای روش های تحقیق کیفی مناسب می باشند. در روش های تحقیق کیفی، هدف پژوهشگر آزمون فرضیه درباره جامعه آماری نیست، بلکه محقق درکی ابتدایی از جامعه ای کوچک و قابل مطالعه را توسعه می دهد.
 

شکل 2: انواع روش های نمونه گیری غیر احتمالی
روش نمونه گیری آسان
روش نمونه گیری آسان شامل افرادی می شود که پژوهشگر بیشترین دسترسی را به آنها دارد. این روش، روشی آسان و ارزان برای جمع آوری داده ها است، ولی نمی توان با اطمینان گفت که نمونه نمایانگر جامعه آماری می باشد و بنابراین این روش نمی تواند نتایج قابل تعمیم تولید نماید.
روش نمونه گیری داوطلبانه
این روش با روش نمونه گیری آسان مشابهت دارد و نمونه داوطلبانه بر اساس در دسترس بودن بدست می آید. در این روش به جای این که پژوهشگر افراد مشارکت کننده را به طور مستقیم انتخاب کند، خود افراد برای مشارکت در تحقیق داوطلب می گردند (مانند پاسخ به نظرسنجی های آنلاین عمومی)
روش نمونه گیری داوطلبانه همیشه دارای نوعی جانبداری است، زیرا معمولا برخی از افراد همیشه برای انجام کاری داوطلب گردند.
روش نمونه گیری قضاوتی
در این نوع روش نمونه گیری پژوهشگر از قوه داوری و قضاوت خود برای انتخاب اعضای نمونه استفاده می کند. این روش نمونه گیری بیشتر در پژوهش های کیفی که پژوهشگران می خواهند اطلاعاتی درباره پدیده ای خاص بدون استفاده از استنباط آماری بدست بیاورند، استفاده می گردد. 
روش نمونه گیری گلوله برفی
اگر دسترسی به جامعه آماری دشوار باشد، روش نمونه گیری گلوله برفی را می توان برای انتخاب اعضای نمونه آماری به کار گرفت. در این روش نمونه گیری از افراد مشارکت کننده در تحقیق خواسته می شود تا افراد دیگری را برای مشارکت در پژوهش معرفی نمایند.

همچنین می توانید در ادامه مبحث آمار  انواع آزمون های آماری ناپارامتریک را بخوانید.
این نوشتار روش های نمونه گیری آماری را مورد بررسی قرار دارد. از این روش ها می توان برای انجام بخش های آماری پایان نامه و مقاله استفاده کرد. برای مشاوره بیشتر در زمینه نگارش پایان نامه و مقاله می توانید با موسسه ایده پردازان ره جوی شریف (فروغ پاسارگاد) تماس حاصل کنید.